Gerontotoksini

Gerontoksini su krajnji produkti uznapredovale glikacije, odnosno advenced glycation end products (AGE). Gerontotoksini, otrovi starenja, ubrzavaju proces starenja tako što međusobno povezuju bjelančevine i time uzrokuju ukrućivanje tkiva, oksidacijski stres i upale. Taj proces može uzrokovati nastanak sive mrene, molekularnu degeneraciju oka, oštećenja kosti, srca, bubrega i jetre te ubrzavaju inače sporo smanjivanje volumena mozga do kojeg dolazi sa starenjem.

Gerontotoksini i Alzheimerova bolest

Osobe koje imaju povišenu razinu gerototoksina u krvi ili mokraći sa starenjem dolazi do ubrzanog gubitka mentalnih funkcija. Povišene razine gerontotksina su pronađene u mozgu oboljelih od Alzheimerove bolesti.

Koje namirnice sadrže gerontotoksine?

Neki AGE se prirodno proizvode i neutraliziraju u tijelu. Međutim, glavni izvor AGE-a su duhanski dim i meso i mesni proizvodi pripremljeni suhom termičkom obradom, prvenstveno kada se namirnice koje su bogate bjelančevinama i masnoćama izlažu visokim temperaturama. Najviše razine gerontotoksina sadrže meso, sir i visokoprerađene prehrambene namirnice, a najniže razine žitarice, mahunarke, povrće i voće.

Ima li utjecaj način pripreme jela?

Važan je i način prirpreme jela. Pečena jabuka ima tri puta više AGE-a od sirove, a pečeni hot dog ima više od kuhanog. Međutim, jako je bitno i koju vrstu namirnica konzumiramo pa tako pečena jabuka ima 45 jedinica AGE-a, sirova 13, pečeni hot dog 10143, a kuhani 6736.

Preporučuje se da se meso termički obrađuje kuhanjem u vodi ili na pari, ali čak i lešo kuhana riba ima više od deset puta AGE-a nego batat pečen sat vremena. Perad se pokazala najgorom jer sadržava 20% više AGE-a od govedine, među njima piletina s roštilja, prženi pileći batak, prženi pileći zabatak, pileća prsa iz pećnice, pileća prsa iz friteze. Zato čak i umjereno smanjenje unosa mesa može prepoloviti dnevni unos AGE-a.

Proizvodi koji u jednoj porciji sadržavaju najviše gerontotksina

1. piletina s roštilja
2. slanina
3. pečeni hot dog
4. prženi pileći zabatak
5. prženi pileći batak
6. odrezak pržen u tavi
7. pileća prsa iz pećnice
8. pileća prsa iz friteze
9. pureća pljeskavica pržena na tavi
10. riba iz pećnice